نقش پول در ایجاد و گسترش حبابهای دارایی
کسب سود برای سرمایهگذاریای اصلیترین عامل در به حرکت درآمدن سرمایهی فرد میباشد.یعنی اصلیترین عامل تصمیمگیری یک فرد برای سرمایهگذاری کسب حداکثر سود ممکن میباشد. گاهی اوقات در این بین اتفاقاتی رخ میدهدکه باعث حرکت سریع و دستهجمعی سرمایهگذاران و یا حرکت دفعی آنها میشود و در این حالات گفته شده قیمت دارایی سرمایهگذاری شده به صورت نامعقولی بالا یا پایین میرود که به این حرکت نامعقول حباب قیمت گفته میشود.
در ايجاد يك حباب عوامل بسياردخيل میباشند که در یک طبقهبندی کلی میتوان آنها را به 2 دستهی کلی عوامل روانی یا هیجانی و دستهی دیگر عوامل واقعی تقسیمبندی کرد. مکاتب مختلف اقتصادی در دخیل دانستن این دو عامل در ایجاد حباب اتفاقنظر نداشتند مثلا مکتب کینزینها دسته اول یعنی عامل روانی و هیجانی را علت ایجاد حباب دانسته و معتقد بودند که ((حبابها گسترش پیدا نمیکنند مگر اینکه افراد نسبت به شرایط موجود مطمئن شوند)) اما یکی از دیگر مکاتبی که به وجود حباب معتقد بود مکتب اتریش بود که به ترکیب هر 2 عامل اما با موثری بسیار زیاد سیاستهای پولی معتقد بود.
در این مقاله سعی خواهم کرد تا نقش پول به عنوان اصلیترین و مهمترین عامل ایجاد حباب را مشخص کنم.
پول و حباب
به اعتقاد تمامی اقتصاددانان یک حباب بزرگ در غیاب خلق و تزریق پول در حجم وسیع عملا حادث نمیگردد برای مثال حبابی که در بازارمسکن ایران حبابی که در بازار مسکن آمریکا و حبابهایی که در بازارهای سهام به وجود میآیند بدون پول نمی توانستند ایجاد بشوند. در ریشهیابی حباب بازار مسکن آمریکا به وضوح به این حقیقت آشکارا خواهید رسید که تزریق پول اضافی به این بازار با کاهش دستوری بهره وام مسکن در سال 2001 توسط رئیس بانک مرکزی آمریکا مهمترین تاثیر در ایجاد حباب مسکن را دارا بود. با بررسی این نمونه وسایر نمونهها دیگر میتوان به طور حتم و یقین به این اصل حکم کرد که پول مهمترین عامل در فرایند شکلگیری و گسترش حبابهای بزرگ دارایی میباشد.
چگونگی ایجاد و گسترش حباب
سوالی که در این قسمت مطرح شده این است که پول چگونه میتواند عامل گسترش حباب باشد.گسترش حباب و نقش پول در آن با یک سلسله اقدامات پیدرپی پس از تزریق پول اضافی آغاز میشود. پول اضافی تزریق شده در بازار اصولا به صورت متعادل میان بازارهای مختلف تقسیم نمیشوند و در هر زمان میان بازارها به صورت نامتعادل به گردش در میآید. وقتی حجم وسیعی از پول وارد یک بازار میشود سرمایهگذار مربوطه با تکیه بر این هدف که خواستار سود بیشتر است موجبات بالا رفتن تقاضا و قیمت را فراهم میکند. افزایش قیمت باعث سوق دادن و جذب شدن سایر پولهای اضافی به این بازار میشود. تازهواردها انتظار سود بیشتری دارند و این هرم وارونه ادامه روند تشکیل حباب را تسریع میبخشد. حباب ایجاد شده تا حدی پیش خواهد رفت که به نقطه اشباع خواهد رسید به تفسیر دیگر تا نقطهی ترس از خرید خواهد رسید و این زمان زمان ترکیدن حباب و خلق بحرانهای اقتصادی است.
حبابها تا زمانی که بزرگ میشوند خوشایند سرمایهگذاران بوده و چندان نگرانکننده نیستند ولی زمانی که هنگامهی ترکیدن آنها فرا میرسد اثرات بزرگی در اقتصاد خلق میکند. اثرات ترکیدن حباب در اقتصاد و شکلگیری بحرانهای اقتصادی از منظرهای فراوانی قابل بحث است که موضوع مورد بحث در این مقاله نمیباشد. در مقالات بعدی به بحث بیشتری در این زمینه خواهم پرداخت...
بر اقتصاد ما چه میگذرد؟؟؟؟؟